SƯ ĐOÀN 10 TRONG CHIẾN DỊCH GIẢI PHÓNG CĂM PU CHIA                   THÁNG 1/1979

                           Nguyễn Đình Thi - Sư đoàn 10

Trong chiến dịch giải phóng CPC tháng 1 năm 1979 , Sư đoàn 10 đã hoàn thành đặc biệt xuất sắc nhiệm vụ . Trong vòng một tuần ( từ 7/1 đến 14/1 ) Sư đoàn đã hành tiến tấn công , vượt trên chặng đường 400 km , giải phóng 4 tỉnh Kông Pông Thom , Xiêm Riệp , Bát Tam Bang , Pua Sát , cùng các đơn vị của Quân đoàn 4 và Quân khu 9 đánh chiếm thủ đô Phnom Pênh . Nhân kỷ niệm 43 năm giải phóng CPC , Tác giả xin trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc loạt bài viết : SƯ ĐOÀN 10 TRONG CHIẾN DỊCH GIẢI PHÓNG CPC THÁNG 1/1979

         

                                          

                                            Phần 1

           ĐẬP TAN TUYẾN PHÒNG THỦ MẶT TRẬN ĐƯỜNG 7

        

  Vào tháng 11 và tháng 12/1978 , tình hình biên giới của ta ở hướng Tây Nam tiếp giáp với Căm Phu Chia càng trở nên nghiêm trọng , quân  Pôn Pốt càng ngày càng hung hăng gây hấn với ta trên toàn tuyến biên giới , chúng đã huy động tới 19 trên tổng số 23 Sư đoàn ra biên giới Việt Nam - Cam Phu Chia . Ngày 13/12/1977 , chúng cho 2 Sư đoàn đánh vào huyện Hồng Ngự của tỉnh Đồng Tháp , 2 Sư đoàn đánh vào Bảy Núi - An Giang , 1 Sư đoàn đánh vào Trà Phô , Trà Tiến -  Kiên Giang . Trên hướng biên giới Tây Ninh , chúng đưa 3 Sư đoàn 340 , 221 , 703 tấn công vào hướng Bến Sỏi với ý định đánh chiếm thị xã Tây Ninh của ta trong tháng 12/1978  . Nhằm đập tan âm mưu của địch , Bộ Tổng tư lệnh của ta quyết định cùng lực lượng vũ trang của bạn mở chiến dịch giải phóng CPC khỏi ách chế độ Pôn Pốt . Quân đoàn 3 được Tiền phương Bộ Quốc Phòng giao nhiệm vụ : " Tấn công tiêu diệt và làm tan dã toàn bộ 5 Sư đoàn địch ở Nam , Bắc đường 7 ,  ... Mở rộng căn cứ cho lực lượng cách mạng Căm Phu Chia ... Nhanh chóng ổn định nhân dân , phát triển lực lượng cách mạng , giành thắng lợi trọn vẹn về cả quân sự và chính trị " .  

    Thực hiện nhiệm vụ của Tiền phương Bộ Quốc phòng giao , Bộ Tư lệnh Quân đoàn 3 ra " Mệnh lệnh tiến công A88 " . Trong chiến dịch này Sư đoàn 320 có nhiệm vụ tấn công quân địch ở thị trấn Suông , Chúp . Sư đoàn 31 đánh từ bình độ 50 xuống phía Nam đường 7 . Sư đoàn 302 của Quân khu 7 bổ xung cho Quân đoàn có nhiệm vụ đánh địch từ tuyến biên giới Lò Gò , Xa Mát lên phía Nam đường 7 phối hợp với cánh quân của Sư đoàn 10 . 

   Sư đoàn 10 được Quân đoàn 3 giao nhiệm vụ : đánh vào giữa phòng tuyến của địch trên trục đường 7 , tiêu diệt lực lượng địch ở khu vực phía Đông Bắc đường 7 , sau đó thọc sâu , bao vây tiêu diệt  Sở chỉ huy tiền phương Mặt trận đường 7 và các mục tiêu Krếc , Mô Lu , Tà Hiêu , Xtoeng , đồng thời tổ chức một mũi luồn sâu vào hậu phương địch , cắt đường 7 tại Chrưm , chặn địch từ phía trong ra và diệt địch từ phía ngoài chạy về . Phạm vi khu vực tác chiến của Sư đoàn có chiều dài 80 km và chiều sâu từ 35 đến 40 km . Sư đoàn được tăng cường 4 đại đội xe tăng , xe thiết giáp ( 37 chiếc ) , một đại đội pháo binh , một tiểu đoàn công binh công trình , một tiểu đoàn và hai đội công tác của bạn ( CPC ) , quá trình chiến đấu được không quân chi viện .

   Hướng tấn công của Sư đoàn 10 là hướng địch phòng thủ mạnh nhất trên toàn tuyến biên giới Tây Ninh - Căm Phu Chia . Ở hướng tấn công của Sư đoàn lúc này địch có hai Sư đoàn , đó là Sư đoàn : 310 và 450 cùng Sở chỉ huy tiền phương Mặt trận đường 7 . Đây là những Sư đoàn sừng sỏ nhất của quân đội Pôn Pốt đã giao chiến với Sư đoàn 10 trong suốt hai năm 1977 và 1978 . Phát hiện ta có khả năng tấn công trên tuyến đường 7 , địch tổ chức bố phòng khá vững chắc , lập thành hai tuyến phòng thủ , tuyến thứ nhất chạy dọc theo đường 7 suốt từ Phsâm , Chư Piêng , Krếch , Mô Lu , XTưng tới Suông , Chúp . Tuyến thứ hai chặn ngang đường 7 kéo dài từ Tà Nột , Tà Âm qua Krếch tới Chông Chếch , Đầm Be . Ở giữa hai tuyến chúng rải rất nhiều mìn các loại .

    Thực hiện nhiệm vụ của Quân đoàn giao cho ngay trong tháng 12/1978 , Sư đoàn đã khẩn trương tiến hành trinh sát nắm địch và lập kế hoạch tác chiến . Các công tác đảm bảo vũ khí , súng đạn , xăng dầu , lương thực , thực phẩm cũng được tiến hành rất khẩn trương . Do lần này thực hiện nhiệm vụ trên đất nước bạn nên Sư đoàn đã giành nhiều thời gian để quán triệt cho toàn thể cán bộ chiến sỹ thấy trách nhiệm vẻ vang trong chiến dịch đặc biệt này , giúp bạn cũng chính là giúp mình , đồng thời đề ra những quy định rất chặt chẽ cho cán bộ , chiến sỹ khi làm nhiệm vụ trên đất nước bạn như không được sử dụng bất kỳ thứ gì ngoài hai thứ là củi khô và nước lã . Có thể nói vào những ngày cuối của năm 1978 không khí chuẩn bị ra trận của Sư đoàn nhộn nhịp , náo nức chẳng khác gì khí thế ra trận chiến dịch Hồ Chí Minh năm 1975 .

     Sau khi nghiên cứu kỹ cách bố phòng của địch . Kế hoạch tác chiến của Sư đoàn như sau : 

 - Sử dụng Trung đoàn 66 cùng xe tăng , xe bọc thép tấn công trên hướng chủ yếu của Sư đoàn , đánh theo trục đường 7 . 

- Trung đoàn 28 đảm nhiệm mũi phối hợp  , có nhiệm vụ  bí mật luồn rừng , ém sẵn lực lượng ở phía Đông và Đông Bắc bình độ 125 , đánh chiếm khu vực Nam và Bắc đường đất , từ bản Dài xuống , sau đó tập trung lực lượng đánh vào sườn quân địch ở Krếc 1 và 2 , Phum Sâm , truy quyét địch tại Mô Lu , En ni Mít .

-Trung đoàn 24 sử dụng tiểu đoàn 5 luồn sâu vào hậu phương địch , cắt đứt đường 7 ở đoạn Chrưm , lực lượng còn lại làm dự bị cho Sư đoàn .

    Ngày 27/12 /1978 , đơn vị đầu tiên của Sư đoàn là tiểu đoàn 5 của Trung đoàn 24 do Trung đoàn phó Lê Văn Lâm và tiểu đoàn trưởng Phạm Quang Hợi chỉ huy đã bí mật luồn sâu vào hậu phương địch tới 40 km nhằm cắt đứt đường 7 từ phía sau . 8 giờ sáng ngày 30/12/1978 , khi tiểu đoàn tới En ni Mít cách đường 7 chừng 5 km thì bị địch phát hiện . Địch dùng một Trung đoàn bao vây tiểu đoàn 5 . Cuộc chiến đấu giữa các chiến sỹ tiểu đoàn 5 với địch diễn ra rất quyết liệt trong suốt ngày 30/12 , các chiến sỹ tiểu đoàn 5 đã bám trụ đánh lui 13 đợt phản kích của địch . Do lúc này ta chưa tấn công trên toàn tuyến biên giới nên địch càng có điều kiện để bao vây tiêu diệt tiểu đoàn 5 . Trước khó khăn của tiểu đoàn 5 , ngay trong sáng 30/12 , Sư trưởng Bùi Đình Hoè lệnh cho công binh khẩn trương mở đường để đưa pháo lên phía trên bắn hỗ trợ cho tiểu đoàn 5 và yêu cầu Tiểu đoàn 5 giữ vững trận địa , cầm chân địch , chờ đại quân ta tấn công vào ngày hôm sau 31/12 .

   Tại hướng tấn công của Trung đoàn 66 , một tổn thất lớn đã xảy ra đối với Sư đoàn .  Đêm 29/12/1978 , Sư đoàn phó Vũ Đình Thước cùng đoàn cán bộ của Trung đoàn 66 đi lên chiến tuyến nghiên cứu hướng đột phá cho Trung đoàn 66 thì bị địch phát hiện , chúng cho nổ mìn và bắn như vãi đạn về phía ta làm Sư phó Vũ Đình Thước và Trung đoàn trưởng Trung đoàn 66 - Phương Đức Từng bị thương nặng , một số chiến sỹ khác bị thương và hy sinh .

   5 giờ 30 phút sáng ngày 31/12/1978 , lệnh tấn công trên toàn Mặt trận được phát ra , các cánh quân của Quân đoàn trên toàn tuyến biên giới tỉnh Tây Ninh đã đồng loạt nổ súng tấn công phối hợp với các cánh quân trên toàn Mặt trận  . Mở đầu trận đánh ,  pháo binh của Sư đoàn đã tới tấp nã đạn vào tuyến phòng thủ của địch ở đường 7 và Sở chỉ huy tiền phương Mặt trận đường 7 ở Mô Lu . Kết hợp cùng pháo binh ,  Không quân ta cũng ném bom vào Sở chỉ huy quân địch ở Mô Lu , thị trấn Suông , Kampong Chàm . Trong lúc pháo binh và không quân ném bom , bắn phá các mục tiêu địch , bộ binh và xe tăng , xe thiết giáp của Sư đoàn cũng được lệnh tấn công đánh thẳng vào tuyến phòng thủ của địch ở Bắc  đường 7 . 

 Trên hướng tấn công chủ yếu của Trung đoàn 66 ở đường 7 , bộ binh và xe tăng ta tập trung hỏa lực bắn phá liên tục vào các trận địa chốt của địch . Trước sức tấn công dũng mãnh của bộ binh và xe tăng ta , tuyến phòng ngự  vòng ngoài của địch đã nhanh chóng bị phá vỡ . Thừa thắng Trung đoàn trưởng Trung đoàn 66 - Bùi Thanh Sơn lệnh cho tiểu đoàn 9 phát triển đánh chiếm ngã ba Stoang , tiểu đoàn 7 cùng xe tăng , xe thiết giáp đánh vào Sở chỉ huy tiền phương Mặt trận đường 7 ở nam Mô Lu . Bị hỏa lực của ta đánh mạnh bọn địch ở Sở chỉ huy Mặt trận đường 7 có cả cố vấn Trung Quốc phải vất cả đồ tháo chạy . Xe tăng , xe thiết giáp chở bộ binh của ta tiếp tục xông lên truy kích , rất nhiều tên địch đã bị tiêu diệt . 10 giờ sáng ngày 31/12 , Trung đoàn 66 đã chiếm được ngã tư Công Cang ( giao điểm giữa đường 7 và đường 24 ) . Khi phát triển tới ngã ba Chrum các chiến sỹ đại đội 3 phát hiện 2 xe thiết giáp chở đầy lính đang mở hết tốc độ tháo chạy về phía thị trấn Suông , lập tức quân ta vận động chặn đánh , 2 chiếc xe địch hoảng sợ lao cả xuống đầm nước chạy trốn nhưng chúng cũng không thể thoát . Các chiến sỹ đại đội 3 đã tiêu diệt và bắt sống toàn bộ bọn địch này . Thừa thắng mũi tấn công của tiểu đoàn 7 cùng xe tăng , xe bọc thép dưới sự chỉ huy của Trung đoàn phó Vũ Minh Thái tiếp tục tiến đánh Sở chỉ huy Sư đoàn 450 ở Kra Nhung , bọn địch ở đây chống trả yếu ớt rồi cũng bỏ chạy . Tại Sở chỉ huy Sư 450 , quân ta thu rất nhiều vũ khí và xe cộ của địch . Phát triển tiến công , tiểu đoàn 7 cùng xe tăng , xe thiết giáp tiếp tục truy kích địch theo đường 7 về hướng thị xã Kông Pông Chàm . Đến 17 giờ ngày 31/12 , cánh quân của tiểu đoàn 7 đã phát triển tới thị trấn Suông , bắt liên lạc được với cánh quân của Sư đoàn 320 từ hướng Đầm Be đánh xuống . Ở hướng tấn công của tiểu đoàn 9 , sau khi pháo binh bắn , tiểu đoàn cùng xe thiết giáp đánh thẳng vào cụm quân địch ở ngã ba Stoang . Sau 30 phút chiến đấu , tiểu đoàn đã chiếm được ngã ba SToang . Phát triển tiến công , tiểu đoàn đánh thẳng theo đường 7 , chiếm Âm Púc .

  Trên hướng phối hợp của Trung đoàn 28 ở sườn bên phải , sáng 31/12 , sau khi được lệnh tấn công , tiểu đoàn 2 đã dùng đại đội 6 đánh chiếm trận địa pháo địch ở bản Luông , đại đội 7 tấn công quân địch ở điểm cao 113 , đại đội 5 chốt chặn địch ở bản Dài . Tiểu đoàn 1 dùng hỏa lực tấn công địch ở điểm cao 125 . Bị tấn công bất ngờ cả ở phía trước và phía sau thế trận của địch đã nhanh chóng bị phá vỡ . Lúc 7 giờ sáng ngày 31/12 , Trung đoàn đã chiếm được điểm cao 113 và trận địa pháo ở bản Luông . Bị mất một số vị trí , địch rút về tuyến công sự ở phía sau tổ chức chống trả . Trung đoàn trưởng Vũ Khắc Đua lệnh cho tiểu đoàn 1 dùng xe tăng , xe thiết giáp tiếp tục đột phá vào tuyến phòng thủ thứ 2 của địch ở điểm cao 114 và 125 . Địch tuy có tổ chức chống trả nhưng vẫn không chặn được các mũi tấn công của ta . Đến 11 giờ trưa ngày 31/12 , tiểu đoàn 1 đã làm chủ được các điểm cao 114 và 125 . Lúc này nhận được thông báo từ Sư đoàn cánh quân của Trung đoàn 66 đã phá vỡ được tuyến phòng thủ của địch ở đường 7 , đang truy kích địch tháo chạy về hướng Kampong Chàm  . Thấy thời cơ phát triển tiến công đang thuận lợi , Trung đoàn trưởng Vũ Khắc Đua lệnh cho tiểu đoàn 1 cùng 6 xe tăng , xe thiết giáp tiếp tục phát triển tiến công ra hướng đường 7 để phối hợp với cánh quân của Trung đoàn 66 . 16 giờ ngày 31/12 , tiểu đoàn 1  tổ chức tấn công cụm quân địch ở căn cứ Krết2 . Sau 45 phút chiến đấu tiểu đoàn đã chiếm được Krếc2 . Phát triển tiến công Trung đoàn đánh tiếp sang Krếc1 . Mặc dù quân địch ở Krết1 chống trả quyết liệt nhưng được sự chi viện của pháo binh Sư đoàn , lúc 17 giờ , Trung đoàn 28 đã làm chủ hoàn toàn Krếc1 . 

Tối ngày 31/12 , biết tuyến đường 7 ở phía sau đã bị ta chiếm giữ ,  một xe chở đầy lính và 3 xe tăng địch từ phía trước đã xuyên rừng chạy về hướng Kampong Chàm . Khi tới Mô Lu chúng gặp bộ đội Trung đoàn 28 đang hành quân trên đường . Vì trời tối , xe tăng của ta và địch lại giống nhau , bộ đội ta lầm tưởng là xe tăng của ta nên không đề phòng , chỉ khi chúng trà lên đội hình bộ đội tiểu đoàn 3 đang hành quân trốn chạy lúc đó các chiến sỹ ta mới nhận ra là xe tăng địch .  Các chiến sỹ ta nổ súng tấn công diệt được một xe vận tải chở đầy lính , 3 chiếc xe tăng địch chạy thoát lên phía trên đã bị xe tăng Lữ đoàn 273 và các chiến sỹ ĐKZ của đại đội 15 - Trung đoàn 66 chốt chặn ở phía trên bắn cháy . 

    Sau một ngày chiến đấu liên tục các mũi tấn công của Sư đoàn đều lập công xuất sắc , toàn bộ tuyến phòng thủ Mặt trận đường 7 của địch mà chúng đã dày công xây dựng đã bị phá vỡ , 2 Sư đoàn 310 và 450 của địch đã bị Sư đoàn đánh thiệt hại nặng trong đó có cả Sở chỉ huy Mặt trận đường 7 , ta thu nhiều vũ khí , súng đạn của địch . Sư đoàn đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của giai đoạn 1  mà Quân đoàn giao cho , mở toang cánh cửa để đại quân ta tiến đánh thị xã Kông Phông Chàm .

    Đêm 31/12/1978 , Sư đoàn được lệnh chuyển sang giai đoạn 2 - truy quyét địch .